[411-11]

 
 
สมชาติ วงศ์วัฒนศานต์ เปิดใจภารกิจ ผอ.สลากป้ายแดง    
นับเป็นลูกหม้อสำนักงานสลากกินแบ่งรัฐบาล ที่ไต่เต้ามา ตั้งแต่ตำแหน่งเสมียนเล็ก ๆ เมื่อปี 2518 กระทั่งปัจจุบันก้าวขึ้นมานั่งแท่นผู้บริหารสูงสุดเมื่อวันที่ 1 ธันวาคม 2554 ของ "สมชาติ วงศ์วัฒนศานต์" ผู้อำนวยการสำนักงานสลากฯคนใหม่ ซึ่ง "ประชาชาติธุรกิจ" มีโอกาสได้สัมภาษณ์หลังเข้ามาบริหารงานกว่า 2 เดือน โดยเปิดใจถึงภารกิจที่ต้องเดินหน้าตามวิสัยทัศน์ที่ประกาศไว้กับคณะกรรมการสลากฯเมื่อครั้งสมัคร ลงชิงตำแหน่ง 
 
"สมชาติ" แจกแจงภารกิจหลัก ๆ มีอยู่ 4 เรื่องด้วยกันคือ 1.แผนพัฒนาธุรกิจ 2.แผนงานสร้างภาพลักษณ์และพัฒนาสังคม 3.แผนพัฒนาองค์กร และ 4.แผนงานพัฒนาทรัพยากรบุคคล โดย "แผนพัฒนาธุรกิจ" มีสิ่งที่จะต้องทำทั้งการพิมพ์สลากเพิ่มในภาวะที่ปริมาณสลากในตลาดไม่เพียงพอ จนเกิดการขายเกินราคา โดยจะพิมพ์เพิ่มสลากการกุศลตามที่หน่วยงานต่าง ๆ ได้ขอคณะรัฐมนตรีอนุมัติไว้ 
 
"ตอนนี้พิมพ์สลากการกุศลของ 4 หน่วยงานอยู่ ก็มีของมูลนิธิมิราเคิล ออฟไลฟ์ ของสภากาชาดไทยในการหารายได้สร้างอาคารของโรงพยาบาลจุฬาฯ สร้างตึกของโรงพยาบาลรามา แล้วก็สร้างตึกของโรงพยาบาลศิริราช ซึ่งมติ ครม.ยังให้ออกตามมาอีกประมาณ 11 หน่วยงาน คิดเป็นเม็ดเงินประมาณ 14,999 ล้านบาท สัดส่วน 27.5% ซึ่ง 18 ล้านฉบับ จะครบตามดีลประมาณงวดวันที่ 16 ก.ค. 2556 แต่ถ้ามีการเพิ่มปริมาณก็จะเร็วขึ้น ขึ้นอยู่กับนโยบายของคณะกรรมการสลากฯว่าจะให้เพิ่มหรือไม่เพิ่ม" 
 
ปัจจุบันแต่ละงวดมีการพิมพ์สลากอยู่ทั้งสิ้น 18 ล้านฉบับ ขณะที่สลากกินแบ่งปกติพิมพ์อยู่ 50 ล้านฉบับ รวมเป็น 68 ล้านฉบับ 
 
ภารกิจสำคัญแก้สลากเกินราคา 
 
ทุก ๆ ปีในช่วงต้นปี นับตั้งแต่ปีใหม่ ตรุษจีน สงกรานต์ ก่อนจะถึงช่วงโรงเรียนเปิดเทอมในเดือนพฤษภาคม ถือเป็นไฮซีซั่นที่ราคาสลากในท้องตลาดจะสูง โดยประธานบอร์ดสลาก (นายอารีพงศ์ ภู่ชอุ่ม ปลัดกระทรวงการคลัง) มีนโยบายให้เร่งแก้ปัญหา ซึ่งมีหลายแนวทาง อย่างกรณีการพิมพ์เพิ่มก็ต้องให้ปริมาณสอดคล้องกับความต้องการ ไม่ใช่ว่าความต้องการมี 20 ล้านฉบับ แล้วเราพิมพ์เพิ่มแค่ 4 ล้านฉบับ เพราะจะแก้ปัญหาไม่ได้ 
 
"ภาวะอย่างตอนนี้ ผมว่าเพิ่มสัก 8-10 ล้านฉบับยังขายได้เลย แต่ถ้าช่วงอื่นคงไม่ได้ ส่วนจะพิมพ์เพิ่มเท่าไรต้องแล้วแต่นโยบาย" 
 
สมชาติยังเสนออีกวิธีว่า อาจจะเปิดให้คนที่อยากขายสลากมาจองล่วงหน้ากับสำนักงานได้ เรียกว่าเป็นการ "พิมพ์ตามออร์เดอร์" เชื่อว่าจะเป็นการจัดสรรให้คนที่อยากขายจริง ๆ ส่วนคนที่ซื้อไปขายต่ออาจจะขายไม่ได้ แต่วิธีนี้ก็มีข้อจำกัดในแง่ที่ว่าปริมาณสลากจะขึ้น ๆ ลง ๆ ไม่คงที่ นอกจากนี้ก็จะขอความร่วมมือเจ้าหน้าที่ตำรวจกวดขันจับกุมผู้ขายเกินราคา หากพบว่าเป็นตัวแทนจำหน่ายก็เลิกสัญญา ตัดโควตาทันที 
 
ปัดฝุ่นหวยออนไลน์ 
 
นอกจากนี้ สมชาติเห็นว่าหากผลักดันให้มีการ "จำหน่ายสลากด้วยเครื่องจำหน่ายสลากอัตโนมัติ" หรือ "หวยออนไลน์" ก็น่าจะช่วยแก้ปัญหาสลากเกินราคาได้ เพียงแต่วิธีนี้จะต้องจ่ายรางวัลแบบผันแปร คนที่ถูกรางวัลก็อาจจะได้รับเงินน้อยลง ซึ่งเรื่องนี้ได้รายงานบอร์ดไปแล้ว มี 3 รูปแบบด้วยกันคือ 1.สลากกินแบ่ง 6 ตัวจำหน่ายผ่านเครื่อง 2.สลากการกุศล 6 ตัวจำหน่ายผ่านเครื่อง และ 3.สลาก 3 ตัว 2 ตัว จำหน่ายผ่านเครื่อง ซึ่งแนวทางหลังสุดถือว่าพร้อมและมีปัญหาน้อยที่สุด เพราะเคยเตรียมการไว้ตั้งแต่สมัย น.พ.สุรพงษ์ สืบวงศ์ลี เป็นรองนายกฯ และ รมว.คลัง ที่ให้บริษัท ล็อกซเล่ย์ จีเทค เทคโนโลยี จำกัด ในฐานะคู่สัญญาปรับปรุงซอฟต์แวร์ไว้รองรับหมดแล้ว   
 
ส่วนสลากกินแบ่ง 6 ตัว หากจะทำก็ต้องปรับซอฟต์แวร์ใหม่ ตัวที่มีปัญหาสุดคือการขายสลากการกุศล 6 ตัวด้วยเครื่อง เพราะเป็นการออกภายใต้พระราชบัญญัติการพนัน ซึ่งปกติการออกสลากการกุศลจะต้องแจ้งยอดพิมพ์ ล่วงหน้า แต่การขายผ่านเครื่องไม่สามารถระบุยอดล่วงหน้าได้ 
 
สำหรับการเดินหน้าสลากออนไลน์นั้น "สมชาติ" ชี้แจงว่า คงต้องขึ้นกับนโยบายบอร์ดสลากและรัฐมนตรีที่กำกับดูแล แต่ที่ผ่านมาได้รายงานให้บอร์ดทราบว่า ปัจจุบันสำนักงานสลากฯถูกบริษัท ล็อกซเล่ย์ จีเทคฯ คู่สัญญาฟ้องร้องรวม 2 กรณีคือ ฟ้องบังคับให้สำนักงานปฏิบัติตามสัญญา หากไม่ดำเนินการจะขอเลิกสัญญา พร้อมเรียกค่าเสียหายกว่า 1,300 ล้านบาท และ อีกกรณีเรียกค่าเสียหายเนื่องจากสำนักงานเริ่มดำเนินการช้าอีกกว่า 3,000 ล้านบาท   
 
"เรารายงานให้บอร์ดทราบ แล้วก็รอฟังนโยบายว่าจะให้สำนักงานเดินอย่างไรต่อ เพราะที่เราชะลอก็เพราะฝ่ายนโยบายให้เราชะลอ พอเปลี่ยนรัฐบาลใหม่เราก็เสนอถามนโยบายไปใหม่ว่าจะให้มีเรื่องนี้อย่างไร ถามว่าเร่งด่วนไหม ก็ไม่เร่งด่วน แต่ประเด็นอยู่ที่เขาฟ้องเราอยู่ ถ้าไม่ปฏิบัติการก็จะเกิดความเสียหาย แต่เท่าที่ฟังจากการคุย ถ้าเขาได้ทำ เขาก็อาจจะเจรจา คุยกันได้" 
 
"สมชาติ" ยังบอกว่า การจะกลับไปทำหวยบนดินแบบในอดีตคงทำไม่ได้ เพราะผิดกฎหมาย เนื่องจากสำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกาตีความไว้ว่าเป็นสลากกินรวบ หากจะทำต้องแก้กฎหมาย แต่ทางออกที่ง่ายกว่าก็คือการทำสลากออนไลน์ให้เป็นไปภายใต้กฎหมายสำนักงานสลากฯที่มาตรา 22 ระบุว่า สัดส่วนการจ่ายเงินรางวัลต้อง 60% เงินนำส่งเข้ารัฐ 28% และค่าใช้จ่ายของสำนักงาน 12% 
 
ถ่ายทอดทางทีวี-สัญจร 4 ภาค 
 
สำหรับ "แผนสร้างภาพลักษณ์และพัฒนาสังคม" จะมีการตอบแทนสังคม 5 ด้าน ได้แก่ การศึกษาและกีฬา สาธารณสุข สังคมสงเคราะห์ ศิลปวัฒนธรรม และศาสนา โดยจัดสรร เงินบริจาคให้แก่หน่วยงานด้านต่าง ๆ เหล่านี้ ขณะเดียวกันก็จะประชาสัมพันธ์ 4 ภารกิจหลักของสำนักงานลงในเว็บไซต์ ตั้งแต่การพิมพ์ จัดจำหน่าย ออกรางวัล และจ่ายรางวัล ส่วนปัญหาหลอกลวงประชาชนก็เสนอให้กลับมาถ่ายทอดการออกรางวัลทางโทรทัศน์ และจัดออกสลากสัญจรในต่างจังหวัด ปีละ 4 ครั้ง 4 ภาค 
 
ด้าน "แผนพัฒนาองค์กร" มีแผนจะย้ายที่ทำการสำนักงานไปที่สนามบินน้ำ จังหวัดนนทบุรี ซึ่งจะต้องแก้กฎหมายสำนักงานสลากฯที่ใช้มา ตั้งแต่ปี 2517 เพื่อปลดล็อกข้อจำกัด ต่าง ๆ เช่น การกำหนดว่าสำนักงานใหญ่ต้องอยู่ในกรุงเทพฯ รวมถึงแก้เพื่อเปิดช่องให้สามารถนำเงินที่ปกติต้องฝากกับธนาคารของรัฐอย่างเดียวไปลงทุนในพันธบัตรรัฐบาลได้ และการปรับเพิ่ม บทลงโทษด้วย เพราะปัจจุบันโทษปรับสูงสุดแค่ 2,000 บาทเท่านั้น   
 
"สมชาติ" บอกอีกว่า ในช่วงที่ดำรงตำแหน่งได้ตั้งเป้าหมายไว้ว่า จะนำสำนักงานสลากฯก้าวขึ้นแท่นรับรางวัล "รัฐวิสาหกิจดีเด่น" ให้ได้สักด้านหนึ่ง ซึ่งอาจจะเป็นเรื่องการนำระบบสารสนเทศมาช่วยในการตัดสินใจต่าง ๆ 
 
สุดท้าย "แผนพัฒนาบุคลากร"ผู้อำนวยการสำนักงานสลากฯป้ายแดงยังบอกว่า จะต้องบูรณาการระบบบริหารทรัพยากรบุคคล และโครงการพัฒนาบุคลากรในเชิงรุก เพราะปัจจุบันนี้ พนักงานเติบโตไม่ทัน ผู้บริหารระดับสูงที่ส่วนใหญ่จะปลดเกษียณในอีก 3-4 ปีข้างหน้าเกือบหมด